Nederland kampt met een gigantisch personeelstekort bij Defensie. Tienduizenden posities staan open, terwijl de geopolitieke spanningen toenemen en de noodzaak voor een sterke krijgsmacht urgenter wordt.
Tijdens het televisieprogramma *Nieuws van de Dag* kwam opiniemaker en ondernemer Annemarie van Gaal met een opvallend voorstel: voer dienstplicht in voor asielzoekers die in Nederland verblijven.
Haar suggestie zet direct de toon voor een stevig debat over integratie, arbeidsmarktkrapte en verantwoordelijkheid binnen de samenleving.
Hoewel de dienstplicht formeel nog altijd bestaat in Nederland, wordt die al jarenlang niet actief ingezet. Jongeren ontvangen nog wel een brief dat ze geregistreerd zijn, maar hoeven zich nergens te melden.
Toch zijn er onder jonge Nederlanders nog altijd mensen die openstaan voor een rol binnen Defensie. Tijdens de recente NAVO-top spraken enkele van hen zich uit over de noodzaak van meer defensiebudget.
Eén van hen vond zelfs dat acht procent van het bruto binnenlands product naar defensie zou mogen gaan, bovenop het huidige voorstel van vijf procent.
Maar met alleen meer geld is het personeelstekort niet opgelost. Er zijn handen nodig, en daar wringt nu juist de schoen. Van Gaal stelt voor om asielzoekers verplicht twee jaar maatschappelijke dienstplicht te laten vervullen. Daarmee zouden zij niet automatisch in gevechtsposities terechtkomen.
Ze wijst op functies in de administratie, organisatie of catering, waarbij bijdragen geleverd worden zonder dat men het slagveld op hoeft.
Volgens haar zouden er op deze manier vele duizenden vacatures kunnen worden ingevuld in een arbeidsmarkt die al onder hoogspanning staat door zo’n 400.000 openstaande functies.
Tegenstanders van het voorstel wijzen op de ethische dilemma’s. Presentator Art Rooijakkers vraagt zich af of het moreel verantwoord is om mensen die vluchten voor oorlog, vervolgens bij Defensie te laten werken.
Het roept vragen op over vrijheid, dwang en traumaverwerking. Toch is Van Gaal stellig: ook in niet-militaire functies is er genoeg ruimte voor inzet zonder dat het wringt met de reden van hun komst.
Tweede Kamerlid Diederik Boomsma (NSC), ook aanwezig in de uitzending, vindt het plan te ver gaan. Hij pleit voor een andere aanpak: verplicht solliciteren zodra er zicht is op een verblijfsstatus.
