De leerplicht voor kinderen zou in Nederland wel eens eerder kunnen ingaan dan voorheen. Waar het nu verplicht is om vanaf 5 jaar naar school te gaan, wil demissionair staatssecretaris Mariëlle Paul deze grens verleggen naar 4 jaar.
Dat betekent dat jonge kinderen voortaan niet alleen welkom zijn op school, maar ook daadwerkelijk verplicht zouden worden om onderwijs te volgen.
In een brief aan de Tweede Kamer schetst ze de eerste contouren van deze mogelijke wetswijziging, maar benadrukt ze ook de obstakels die eerst moeten worden aangepakt.
Op dit moment mogen kinderen vanaf hun vierde al naar school, maar dat is nog vrijblijvend. Ze hoeven nog niet volledig vijf dagen per week aanwezig te zijn.
Pas vanaf het vijfde levensjaar geldt een daadwerkelijke plicht. Die ‘vrije instroom’ zorgt ervoor dat scholen te maken krijgen met wisselende aantallen kleuters en dus ook met veel flexibiliteit.
Als de leerplicht daadwerkelijk met een jaar naar voren wordt gehaald, betekent dat een structurele verandering in het onderwijssysteem. Niet alleen in de planning, maar vooral in de capaciteit van scholen en personeel.
Een belangrijk knelpunt is het tekort aan leerkrachten. Dat is geen geheim: al jarenlang kampen basisscholen in heel het land met openstaande vacatures en noodoplossingen.
Het aantal leerlingen uitbreiden zonder extra personeel zou de werkdruk verder verhogen. Daarnaast zijn de wachtlijsten in het speciaal onderwijs nog altijd te lang.
